Το διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου του Τόκιο διεξάγεται αδιάλειπτως τα τελευταία 34 χρόνια. Σειρές επιλογών από τα σημαντικότερα κινηματογραφικά έργα τόσο του ασιατικού οσο και του παγκόσμιου κινηματογράφου πάρα τη συνθήκη της καραντίνας, και φέτος Πέραν της παρουσίας διαζωσης ένα μεγάλο τμήμα του φεστιβάλ διεξήχθη και διαδικτυακά. Είχαμε, όπως και όλα τα προηγούμενα χρόνια την τελευταία δεκαετία, την ευκαιρία να παρευρεθούμε τουλάχιστον ηλεκτρονικά σε σειρά εκδηλώσεων του φεστιβάλ και να παρακολουθήσουμε ταινίες του. Στο 34ο κινηματογραφικό φεστιβάλ του Τόκιο μπορέσαμε επίσης να πραγματοποιήσουμε και παρά την ιδιαίτερη Συνθήκη της πανδημίας όπως και της διαφοράς ώρας ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις με σημαντικούς δημιουργούς του προγράμματος του φεστιβάλ όπως και με παράγοντες του. Δίπλα επίσης σε χολυγουντιανές παραγωγές σαν το Cry Macho του Κλιντ Ίστγουντ – το οποίο είχε την ευκαιρία να προβληθεί για το Ιαπωνικό κοινό στο διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου του Τόκιο- είχαμε την ευκαιρία να απολαύσουμε σημαντικές ρετροσπεκτιβες animation film καθώς και εξαιρετικές δραματικές δουλειές όπως remembering το πολύ ενδιαφέρον night hawks first love. Ελπίζουμε η επόμενη χρονιά μετά την ολοκλήρωση αυτού του πολύ ενδιαφέροντος φεστιβάλ νους να το παρακολουθήσουμε και από κοντά όπως στο παρελθόν στις αίθουσες του.
Nighthawk's First Love
Είπε στον Γιάννη Ραουζαιο η σκηνοθέτης Γιουκα Γιουσουκαβα
Είναι η κεντρική πρωτότυπη ιστορία αυτή όπως παρουσιάζεται στη ταινία;
Όχι δεν είναι η ορίτζιναλ ιστορία όπως αποτυπώνεται στο κείμενο. Ήθελα να είναι στο φιλμ με αυτόν τον κινηματογραφικο και πειραματιστηκα σε διαφορετικά κανάλια. Τελικα το γύρισα.
Πόσο νομίζετε ότι η διαλεκτική και η ένταση που δημιουργείται από την διαλεκτική και την αισθητική πρόταση του, υποστήριξαν πραγματικά την δημιουργία αυτού του φιλμ.
Στην πραγματικότητα αυτό που ρωτάτε, συνδέεται τόσο με την ιστορία όσο και με τη δομή των χαρακτήρων. Συναισθηματική, πνευματική και άλλη. Στις κοινωνιες μας είναι κυρίαρχη η επιζητηση της ομορφιας, στις καλύτερες των στιγμών τους. Αυτό ήθελα να το αναπτύξω εδώ καθώς το αίσθημα και η ματιά της ταινίας εστιάζει στην πραγματικοτητα σε ένα κορίτσι που καλείται να απαντήσει στην κοινωνικοσυναισθηματικη πρόκληση, τη στιγμή που η κοινωνία του διαλύεται. Όταν την γνωρίσεις καλύτερα στην πραγματικότητα δεν σε ενοχλει. Όλο αυτό είναι αποτέλεσμα της διαδικασίας αποσυναρμολόγησης, Σύντομα αρχίζει να διαφαίνεται η ανθρώπινη πλευρά της. Αυτή πρέπει να ζήσει στην κοινωνία αλλά την ίδια στιγμή είναι σαν να ρωτάει η δια την κοινωνία “ποιο είναι το πρόσωπο που με βλέπετε” και χρειάζεται στην πραγματικότητα να το χωνέψει όλο αυτό. Στην αρχή λοιπόν παραμένει στο σπίτι της, αλλά μετά βρίσκει τελικά το θάρρος να βγει έξω και να αποδεχθεί τον εαυτό της. Οπότε υπάρχουν αισθήματα για όλα αυτά και για ότι βρίσκεται μπροστά της και θα αντιμετωπίσει
Ναι αλλα πόσο αρμονικά είναι αυτά τα συναισθήματα σε μια κοινωνία που έχει τόσο να κάνει με την τελειότητα και την αναζήτηση του αυστηρά τέλειου; Η Ιαπωνική κοινωνία είναι μια πολύ απαιτητική και οργανωμένη κοινωνία. Υπάρχει μια συγκεκριμένη φαινομενο λόγια σε αυτό το φιλμ και το ένιωσα από την πρώτη στιγμή που το είδα. Έχει να κάνει με τα αισθήματα αλλά και με το πόσο αρμονική μπορεί να είναι η σχέση των συναισθημάτων με μια κοινωνία που επιδιώκει με τέτοια επιμονή την αρμονία όσο η ιαπωνική. Έχει τρεις άξονες και είναι μια φαινόμενολόγια της ομορφιας που έχει να κάνει με την ίδια την ομορφιά πρώτα από όλα, την αρμονία και την τελειομανια όπως και με μια ιδιαίτερη γεύση που παραμένει τόσο σε υπαρξιακό επίπεδο εκδήλωσης όσο και ως ένα προσωπικό, κοινωνικό και υπαρξιακό επίπεδο και στοιχείο.
Αυτή είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα ερώτηση και περιλαμβάνει ένα κοινωνικό και ένα ψυχικό στοιχείο το οποίο επιζητείται να ταιριάξει στην κοινωνία. Έτσι ο φορέας της, η γυναίκα θα γίνει αποδεκτή από την κοινωνία. Αυτό σημαίνει η “ομορφια” στη συγκεκριμένη φαινόμενολόγια του φιλμ. Από κάθε άποψη. Στην Ιαπωνία υπάρχουν και πολλά είδωλα και αυτό λειτουργεί ισχυρά ως σύμβολο μέσα στον πληθυσμό. Οι άνθρωποι θέλουν να μιλούν όπως αυτά, να ντύνονται όπως αυτά και να συμπεριφερονται όπως αυτά. Αυτή είναι μια πρόσληψη της ομορφιας. Από την άλλη πλευρά όμως, αν δεις πως λειτουργεί αυτός ο χαρακτήρας, είναι πολύ διαφορετική. Απολύτως ταιριάζει σε αυτό το μοντέλο που αναζητά. Αυτο όμως συνδέεται και με μια άλλη πλευρά που θα ήθελα να τονίσω στην ταινία μου. Αυτή της αναζήτησης της ταυτότητας
Tι πιστεύετε για την αγάπη και ειδικά πως λειτουργεί σε αυτό το φιλμ;
Όταν έκανα αυτό το φιλμ η κυρίως πρώτη ιστορία ήταν για την πρώτη αγάπη. Ταυτόχρονα ήθελα να δείξω διαφορετικούς τύπους αγαπης, όπως της αγάπης που αναπτύσσει για το σκηνοθέτη η για άλλους φίλους της. Την ερωτική αγάπη η και την αφελή αγάπη δίπλα στην παιχνιδιάρικα φιλική εκδοχή της. Ήθελα επίσης να δείξω πόσο σημαντικό επίπεδο αγάπης είναι το να αγαπας και τον εαυτό σου.
Just Remembering
Θα ηθελα να σας ρωτησω ποιο θα μπορουσε να ειναι το κονσεπτ της δυναμης της μνημης και του Πεπρωμενου σε αυτό το φιλμ.Η πανδημία απετέλεσε ένα κομβικό συμβάν πλανητικά και το φιλμ ασχολείται με την επιδραση της στον ανθρώπινο ψυχισμό και στις σχέσεις.Τραυματα υπήρξαν και υπάρχουν σε όλη την διάρκεια των ζωών μας, αλλά η πίεση από τετοια ισχυρά και παγκόσμια γεγονότα τα ενεργοποιεί. Συμβαντα όπως αυτό της πανδημίας μπορούν να τα ενεργοποιήσουν αυτα όπως και άλλα πιο προσωπικά γεγονότα σαν το τέλος μιας σχεσης, μπορούν επίσης να μας οδηγήσουν εκεί ή και ένας θάνατος. Αυτές οι πληγες πέρα από τους ψυχισμούς μας δημιουργούν σημάδια και μέσα στις αναμνήσεις μας. Νέες συνεχόμενες και αναπαραγόμενες πληγές. Πόσο πολύ τελικά η διάρκεια αυτών των τραυμάτων, η έννοια της μνήμης και ο ίδιος ο χρόνος επιδρούν πάνω στις σχέσεις μας; Με τους άλλους αλλά και με την εικονα του εαυτού μας;
Όταν μία σχέση τελειώνει με ατυχή τρόπο για παράδειγμα , όπως αυτές που περιγράφετε, νιώθετε σαν να έχετε εγκαταλειφθεί μόνος σε αυτό το σημείο. Γυρίζετε πίσω στις αναμνήσεις και ειδικά στα σημεία που η ρήξη έγινε βέβαιη, και εκεί στοχάζεστε πάνω σε αυτό. Θέλετε να μετανοήσετε για κάτι ή θέλετε να βελτιώσετε κάτι, σκεπτόμενοι ότι τελικά ό,τι ήταν διακρητό και ξεκάθαρο με κάποιο τρόπο σε αυτό το συμβάν, τελικά δεν ήταν όπως φαινόταν αρχικά και αποδείχθηκε, λανθασμένο. Αυτό συμβαίνει διότι παρα την ενθύμηση των όμορφων στιγμών, η κατάληξη της σχέσης ήταν δραματική τουλάχιστον ως διάλυση και τέλος. Εγώ όμως παρότι μπορεί σε στιγμές να φαίνεται το αντίθετο, δεν ήθελα το Just Remembering να αφορά αυτή την αίσθηση και διάσταση του χωρισμού, αλλά το ότι είμαστε ικανοί-και για παράδειγμα όταν υποφέρουμε από ένα τέτοιο συμβάν, μέσα στην πανδημία του Κοβιντ αυτό αποτελούσε μία ειδική και πλήρη καταστροφή.-αφού υποφέρουμε με αυτό τον τρόπο, να αγκαλιάσουμε τις μνήμες και τον πόνο μας.Να αντιληφθούμε πόσο όμορφο είναι τελικά να έχουμε ο ένας την ανάγκη του άλλου. Να χρειαζόμαστε ένα πρόσωπο και να δινόμαστε και να προσαρμοζόμαστε σε αυτό. Αυτό όταν είχαμε μιά τέτοια εμπειρία, ισχυροποιεί την πίστη μας. Ήθελα -και πιστεύω επετεύχθη αυτό καθώς μαζί με το κοινό η Πανδημία ήταν μιά επίσης διαμοιρασμένη ανάμεσά μας εμπειρία- να νιώσει ο θεατής αυτή την αναζήτηση και αυτό το αγκάλιασμα. Να δει τη ιστορία των χαρακτήρων και το παρελθόν τους, πέρα από τη θλίψη και την απογοήτευση που φέρνει το φινάλε της σε μία σχέση. Ήταν ένα στοίχημα μέσα σε αυτή την απογοήτευση να γίνει αισθητή η ευγνωμοσύνη και η χαρά της ύπαρξης τέτοιων στιγμών στην ζωή μας όπως και εάν τελικά αυτές τελείωσαν. Η αναγνώριση ότι έγινε έστω ένα μικρό βήμα πρός τα εμπρός και κατακτήσαμε κάποιο επίπεδο.Ήθελα να υπάρξει ένας τέτοιος υπαρξιακός εναγκαλισμός κατανοησης με το κοινό.Ήθελα να καταλήγει με αυτή την υποσημείωση. Φυσικά η σχέση αυτών των δύο ήταν γλυκόπικρη και πιθανότατα επώδυνη αλλά κοιτάζοντας προς τα πίσω, ήθελα απλώς οι χαρακτήρες να κάνουν ένα μικρό βήμα πρός τα εμπρός και να αναγνωρίσουν ότι τουλάχιστον είχαν αυτή την εμπειρία. Δεν χρειάζεται να γίνει κάτι τόσο ριζικά δραματικό- να υπάρξει κάποιο υπερβολικά έντονο και τραγικό συμβάν στην πορεία της σχέσης. Κάτι μικρό μπορεί να οδήγησε εκεί αλλά και η πορεία που υπήρξε προηγουμένως ήταν επίσης μία πορεία που άφησε όμορφα συναισθήματα και επίγνωση όπως και την συγκεκριμένη εμπειρία της σχέσης. Αυτό θέλαμε θεμελιωδώς να κάνουμε εμφανές και να το μοιραστούν οι κινηματογραφικοί θεατές.
Ήταν πολύ ενδιαφέρουσα η αναφορά σας σε άλλη στιγμή αυτής της συνάντησης, για την χορογραφία που είναι στηριγμένες κάποιες σκηνές της ταινίας αλλά και τον χορογράφο που είχατε προσλάβει για να τις σχεδιάσει . Αυτή η αναφορά που κάνατε αποτελεί οργανικό στοιχείο της επόμενης ερώτησης μου. Υπάρχει τελικά μία ιδιαίτερη χορογραφία στο μεγαλύτερο μέρος του φίλμ, πέρα από την προφανή τέτοια. Μία “χορογραφία” μεταφορικά που κυριαρχεί και συγκροτεί δομικά τις περισσότερες των σκηνών. Αυτό το στύλ θα πρέπει να είναι μια από τις επιλογές σας σαν κινηματογραφικού δημιουργού και σκηνοθέτη που δουλεύει και επεξεργάζεται την εξέλιξη της ιστορίας. Θα ήθελα να κάνετε μερικά σχόλια για αυτό. Επίσης για την ιδιαίτερη υπαρξιακή χορογραφία απέναντι στις δύο κυρίαρχες ανθρώπινες εικόνες, αυτές των χαρακτήρων που οι βασικοί ηθοποιοί ενσαρκώνουν.Τέλος θα ήθελα να σας ρωτήσω για τον ρόλο της νύχτας στο φιλμ σας. Κατά πόσο η νύχτα λειτουργεί επίσης και αυτή με τη σειρά της σε ένα μεταφορικό επίπεδο-όπως ο χορός των προσώπων. Η ίδια αυτή νύχτα που καλύπτει το Τόκιο αλλά και τις ψυχές όσων ζούν εκεί(αλλά και εδώ και παντού αλλού κατά την διάρκεια της Πανδημίας) όπως επίσης και για τη νύχτα που ενεργεί ταυτόχρονα ως ένα σημείο εξαφάνισης και κάλυψης του εαυτού, αργα και σταθερά, όταν αυτός καλείται να αφήσει πίσω του την σχεση. Πόσο σημαντικό εν τέλει είναι το κόνσεπτ της νύχτας σε ένα μεταφορικό επίπεδο, τόσο αναφορικά με την πανδημία, όσο και αναφορικά με τις σχέσεις των προσώπων-και του συγκεκριμένου ζευγαριού- που βρίσκονται μαζί σε αυτή τη συνθήκη; Για να γίνω ακόμη πιο κατανοητός, ας θυμηθούμε το παράδειγμα της ταινίας “Νύχτα” του Μικελάντζελο Αντονιόνι και του τρόπου που η συνθήκη της νύχτας εκει, λειτουργεί μεταφορικά ως τμήμα της σχέσης των χαρακτήρων μέσα στο χρόνο αλλά και της σχέσης τους με τους εαυτούς τους σε εσωτερικό επίπεδο.
Έχει να κάνει περισσότερο με το φως και το σκοτάδι και την αντιθεση που δημιουργείται από αυτές τις δύο συνθήκες. Ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιώ τα μοτίφ και τους χαρακτήρες σε αυτο το φιλμ έχει να κάνει με αυτό το κοντράστ φωτός-σκοταδιού. Για παράδειγμα έχουμε έναν χορευτή και οποίος ήταν στο επίκεντρο του φακού και ο οποίος μετατρέπεται, μέσα από την διάρρηξη αυτού του κέντρου, σε κάποιον άλλο.υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους χρησιμοποιούμε το φώς και το σκοτάδι στην ταινία. Ένα άλλο παράδειγμα είναι όταν στο κέντρο της εικόνας μπαίνουν οι μπροστινοί προβολείς ενός αμαξιού, ή το φώς της ημέρας όπως αυτό εμφανίζεται κατά την διάρκεια της, ή σβήνει στο ηλιοβασίλεμα. Μετά έχεις το σκοτάδι το οποίο καλύπτει τα πάντα. Μιά νύχτα έρχεται σε αντίθεση με όλους αυτούς τους τύπους φωτός. Έτσι εξελίσσεται το φιλμ και έτσι εμφανίζεται και κάποιου είδους συμβολική θεραπεία στο φιλμ. Υπήρχε επίσης πάρα πολύ στη σκέψη μου αυτή η διάσταση όταν επέλεξα το φιλμ να ξεκινάει με την έλευση της νύχτας και να λήγει την αυγή. Υπάρχει λοιπόν εδώ και άλλη μία αντίθεση φωτός-σκοταδιού. Ακόμα, μιλώντας για το ύφος και την παρουσία της χορογραφίας στο φίλμ, όταν είχα ξεκινήσει τις πρώτες συζητήσεις με τον χορογράφο η πρόθεση μου ήταν να μην έχω ανθρώπινα όντα στις συγκεκριμένες σκηνές. Ήθελα να είναι κάτι περισσότερο ενστικτώδες. Κάτι σαν ένα ζωντανό πράγμα το οποίο να κινείται και να αλλάζει μορφές και θέσεις, “χορεύοντας” επί της οθόνης. Ο χορογράφος επομένως είχε στον νου του κάτι πιο ενστικτώδες και διαισθητικό στην αρχή που να αποδίδεται μέσα στην σκηνή. Σαν να χορευαν σύμβολα όπως του Υδροχόου ή του Ιχθύ στην σκηνή και όχι ανθρώπινα όντα. Αυτό ήταν επίσης κάτι που αρχικά είχαμε στον νού μας.
Θα ήθελα να σας ρωτήσω την ερώτηση τώρα που πάντοτε ρωτώ τις τελευταίες τρεις δεκαετίες και παραπανω, όταν ολοκληρώνω μία συνέντευξη. Τι πιστεύετε για την Αγάπη;Επίσης πόσο σημαντική είναι αυτή η απάντηση που δίνετε μέσα σας, στην δουλειά σας και πόσο επηρέασε αυτή την ταινία. Μπορείτε να απαντήσετε με όποιον τρόπο θέλετε…
Δεν πιστεύω ότι θα μπορούσε να υπάρξει μία πλήρης, συμπαγής και ολοκληρωμένη απάντηση γι αυτό. Πως θα ήταν ας πούμε διαφορετική η αίσθηση που είχα για την αγάπη τον περασμένο χρόνο σε σχέση με αυτόν τον χρόνο, πόσο και σε ποια επίπεδα ή μέτρα θα ήταν διαφορετική με την ενδεχομενικότητα μιάς άλλης απάντησης μου για το ίδιο θέμα την επόμενη εβδομάδα; Πραγματικά δεν το γνωρίζω. Αυτό όμως που μπορώ να σας πω σήμερα, στην παρούσα στιγμή, είναι, επειδή άλλωστε ως ανθρώπινα όντα δεν είμαστε και τόσο ισχυροί όσο θέλουμε να δείχνουμε, χρειαζομαστε να αποδρούμε, να διαφεύγουμε κάποιες φορές, και να επιδιώκουμε να γίνουμε ικανοί να είμαστε με κάποιον μαζί, σε μιά σχέση αγάπης, έρωτα, ας πούμε. Αυτή η στιγμή θα είναι η στιγμή που θα μπορέσουμε να κρυφτούμε από την ένταση του φαινομένου του κόσμου, να ζήσουμε μαζί του και να προχωρήσουμε. Αυτή είναι τουλάχιστον αυτή την περίοδο η απάντηση που έχω για να σας δώσω.
Spaghetti Code Love
Η ερώτηση μου θα ξεκινήσει ως εξής:γιατί εγώ; Γιατί εγώ είμαι τόσο μόνος; Πώς εξαφανίζομαι εγώ μέσα στην αγωνία μου, μέσα στη συνθήκη του υπάρχειν μου; Θα ήθελα να σας ρωτήσω επίσης αν αυτό το “γιατί εγώ;” είναι η κεντρική διερώτηση όλης της ταινίας σας. Ένα φιλμ το οποίο περιγράφει τη συνθήκη της έλλειψης επικοινωνίας και της προσπάθειας για επικοινωνία ανάμεσα στους ανθρώπους και για τους ανθρώπους. Γιατί εγώ εξαφανίζομαι μέσα στην απουσία επικοινωνίας με τους άλλους; Η ερώτηση αναφέρεται στην απομόνωση και στην οργισμένη φωνή που από μέσα μας προβάλει καθώς νιώθουμε απομονωμένοι από τους άλλους. Μία φωνή η οποία αναζητεί μία ύπαρξη που εκείνος και ο άλλος τελικά δεν υπάρχουν καθόλου συνθήκη στις σχέσεις τους.
Απαραιτήτως αυτή η μία κύρια πηγή αλλά όχι ως πυρηνική ερώτηση της ταινίας. Υπάρχει όμως απομόνωση. Είναι ξεκάθαρο αυτό και μάλιστα κάποιοι χαρακτήρες δείχνουν πολύ αδέξιοι στη σχέση τους με τους άλλους. Όλοι υποφέρουν και όλοι υποφέρουν επειδή νιώθουν ότι στη ζωή τους κάτι δεν λειτουργεί σωστά. Οτι η ζωή τους γενικά δεν λειτουργεί! Δεν νιώθουν άνετα στο να επικοινωνήσουν με τους άλλους. Δεν λειτουργεί αυτό και νιώθουν απομονωμένοι. Αυτό από την άποψη της ψυχολογίας είναι ένα πολύ αρνητικό συναίσθημα. Ελπίζω αυτό να απαντά την ερώτησή σας.
Ναι απαντά στην ερώτηση μου και μάλιστα σε πολλά επίπεδα και θα τη συνδέσω αυτή σας την απάντηση με την επόμενη ερώτηση μου. Θα μπορούσατε να περιγράψετε το φιλμ σας ως μία προσπάθεια καλλιτεχνική η οποία ανήκει σε μία παράδοση ψυχολογική και φαινομενολογική στην παρατήρηση της πορείας του ανθρώπινου όντος; Τον τρόπο που ειδικά η αγωνία έτσι όπως εμφανίζεται ως απουσία και αποξένωση στην ταινία σας παραπέμπει ταυτόχρονα στις φιλοσοφικές σύλληψης του Σορεν Κίρκεγκωρ ή του Μάρτιν Χάιντεγκερ; Υπάρχει όπως περιγράφεται σε αυτή την παράδοση, σε αυτή τη φιλοσοφική παράδοση της Δύσης, κάτι το οποίο επιδιώκεις να αναγνωρίσεις όταν χάνεις το έδαφος κάτω από τα πόδια σου. Νιώθω ότι αυτό Υπάρχει ως υπαρξιακή αναζήτηση σε ολόκληρο τον ιστό της αφήγησης όπως και στους χαρακτήρες της ταινίας σας. Τέλος θα ήθελα να σας ρωτήσω κατά πόσον το μοντάζ στηρίζει στην πραγματικότητα αυτή την προσπάθεια περιγραφής της εσωτερικής αναζήτησης της επικοινωνίας για τους χαρακτήρες μέσα στην ταινία σας.
Αυτή είναι μία πολύ δύσκολη ερώτηση για να απαντήσει κάποιος. Θα επιχειρήσω να το κάνω.
Για να σας βοηθήσω, θα την κάνω ακόμη πιο απλή. Είναι μία ερώτηση σε δύο επίπεδα η ερώτηση. Το ένα επίπεδο αφορά τη φιλοσοφική θεώρηση της αγωνίας έτσι όπως αυτή εκφράζεται στην ταινία σας δηλαδή την αναζήτηση της επικοινωνίας με τον άλλο και κάποιων απαντήσεων όταν νιώθει κάποιος ότι χάνει το έδαφος κάτω από τα πόδια του. Αυτό φιλοσοφικά συνδέεται με την εμπειρία της Αγωνίας. Το δεύτερο επίπεδο είναι ένα αισθητικό επίπεδο και αφορά τα αισθητικά πεδία που εξερευνά η ταινία μέσα από τη φωτογραφία και το μοντάζ. Αυτή την πανέμορφη φωτογραφία!
Όσον αφορά το πρώτο επίπεδο δεν πιστεύω ότι εξερευνώ τόσο πολύ στην ταινία το φιλοσοφικό νοημα της εμπειρίας της αγωνίας όσο την καθημερινή έλλειψη άνεσης επικοινωνίας του ενός προς τον άλλο. Ειδικά εκείνων οι οποίοι σήμερα κατοικούν στο Τόκιο και που βρίσκονται στο επίκεντρο αυτής της ταινίας. Εκείνο που προσπαθώ να περιγράψω περισσότερο είναι αυτή η έλλειψη άνεσης για επικοινωνία ειδικά των νέων ανθρώπων που κατοικούν σήμερα στο Τόκιο το 2021. Αν αυτό μπορούμε να το συνδέσουμε με το φιλοσοφικό νόημα της αγωνίας αυτό μου μοιάζει πολύ ενδιαφέρον. Αν υπάρχει μία διασύνδεση με το φιλοσοφικό νόημα της αγωνίας είναι αυτή η αίσθηση έλλειψης άνεσης που περιέγραψα μόλις.
Πολύ ωραία η τελευταία μου ερώτηση τώρα έχει να κάνει με δύο επίπεδα και πάλι. Το πρώτο επίπεδο είναι τα σημεία εκείνα στα οποία θα ήθελα να επεκταθεί περισσότερο σε σχέση και με ζητήματα που έθεσα στην προηγούμενη ερώτησή μου. Κατά πόσο το μοντάζ λοιπόν και η φωτογραφία βοηθά στην υλοποίηση αυτού του φιλμ και υποστηρίζει ταυτόχρονα την αφήγηση της εξιστόρησης του. Δεύτερο θέμα που ήθελα να θίξω αφορά το φιλμ που έχουμε εδώ και το οποίο από ότι και εσείς υποστηρίξατε πιο πριν αναφέρεται σε αυτή την ιδιαίτερη αίσθηση απουσίας άνεσης τις στιγμές που οι χαρακτήρες που όλοι εμείς προσπαθούμε να αισθανθούμε ο ένας τον άλλο. Τι σημαίνει για σας η αγάπη ως τρόπος συνύπαρξης του ενός με τον άλλο; Τι σημαίνει επίσης γενικότερα για εσάς η αγάπη;
Τι όμορφη ερώτηση! Με τον όρο μοντάζ εννοείται τον τρόπο που έχω δέσει τις σκηνές αναφορικά με το ερώτημα που θέτετε εσείς αλλά και με όσα σας έχω πει ως τώρα για την ταινία;
Μαλιστα!
Πολύ ωραία. Λοιπόν, υπάρχει ένα μοντάζ και στη σειρά με τις φωτογραφίες , τα Visuals, αλλά είναι περισσότερο επιδοτικο. Υποστηρίζει Γενικότερα το φιλμ και όχι τόσο πολύ τις πυρηνικές έννοιες που το φιλμ προσπαθεί να υποβάλει. Αυτό το χρησιμοποιώ γιατί κάποιοι από τους χαρακτήρες ήθελαν αυτή τη σειρά φωτογραφιών για να μπορέσει να αναπτυχθεί να προχωρήσει η ιστορία η δική τους ιστορία, η ιστορία μέσα από αυτούς. Από την άλλη πλευρά όμως τώρα που το σκέφτομαι ίσως κάτι βαθιά μέσα μου να με παρωθούσε να χρησιμοποιήσω αυτές τις εικόνες. Αυτά τα visuals. Δεν ήταν κάτι συνειδητό. Δεν μπορώ συνειδητά να το πω αυτό αλλά νιώθω ότι κάτι υπήρχει μέσα μου που με ώθησε τελικά εκεί. Όσον αφορά τώρα το δεύτερο μέρος της ερώτησης- ένα δύσκολο δεύτερο-μέρος, αγάπη για μένα είναι να την διατηρείς στην καρδιά σου και να προχωράς μαζί της έως το τέλος.
Animation
Τέλος, μιλήσαμε με τον κριτικό animation Ryota Fujitsu, Yπεύθυνο Επιλογής Ταινιών του Τμήματος Animation στο φετινό 34ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τόκιο.
Πρώτα από όλα θα ήθελα να πω ότι το κινηματογραφικό φεστιβάλ του Τόκιο είναι ένα εξαιρετικό φεστιβάλ και ειδικά το φετινό φεστιβάλ με όλα αυτά τα προβλήματα που αντιμετωπίσαμε και αντιμετωπίζουμε τα τελευταία δύο χρονια. Θα ήθελα να σας ρωτήσω καταρχάς ποια ήταν η γενική ιδέα βάσει της οποίας αποφασίσατε να καταλήξετε στο συγκεκριμένο πρόγραμμα. Αναφέρομαι φυσικά στο τμήμα animation του φεστιβάλ κινηματογράφου του Τόκιο και ειδικά σε σκηνοθέτες όπως ο Φατσουα.
Πρώτα απ’ όλα θα ήθελα να αναφερθώ στο σύνολο των προγραμμάτων του Τμήματος animation. Υπάρχουν τρεις πυλώνες που αυτό το πρόγραμμα στηριζεται. Ο πρώτος είναι άτομα τα οποία βρίσκονται εκτός της Ιαπωνίας και φυσικά και εντός της Ιαπωνίας. Να γνωρίζουν οι άνθρωποι σε αυτά τα προγράμματα ότι αυτά υλοποιούνται μέσα από την προβολή ανάλογων σειρών του Φεστιβάλ και να γνωρίζουν την ιστορία αυτού του είδους σειρών. Ο δεύτερος πυλώνας είναι να γνωρίσουν την ιστορία. Το πως εξελίχθηκαν αυτές οι σειρές animation. Aυτό είναι σημαντικό. Ο τρίτος, είναι ότι επίσης συμπεριλαμβάνουμε στο πρόγραμμα αυτού του τύπου τις σειρές, όπως οι σειρές Tokusatsu. Αυτή η διαδικασία έχει ξεκινήσει από το 2020 και επίσης έχει επεκταθεί και στη φετινή χρονιά. Και ειδικά για το 2021 έχουμε ένα ειδικό θέμα για τα animation των ανάλογων σειρών του 2021.
Αναφερόμαστε στην παρουσία τριών σειρών με τον ίδιο κεντρικό χαρακτήρα. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό και που το ονομάζουμε θέμα του 2021, είναι ότι εάν δείχναμε τις συγκεκριμένες ταινίες με τον κεντρικό χαρακτήρα χωρίς όμως να αναφέρουμε ότι είναι οι νεότερες, οι φετινές, κανένας δεν το καταλάβαινε. Έτσι επιλέξαμε να το ονομάσουμε με αυτό τον τιτλο και να έχουμε ως θέμα αυτού του προγράμματος και στον τίτλο το έτος 2021, με τις νέες ταινίες αυτού του χαρακτήρα. Επομένως όλοι θα ξέρουν ότι είναι νέες παρουσιάσεις αυτού του χαρακτήρα σε νέες ταινίες και ότι αυτές οι παρουσιάσεις έγιναν μέσα στο 2021. Επίσης όσον αφορά τον δεύτερο πυλώνα που αναφέραμε, δηλαδή την ιστορία του animation πιστεύω ότι όλοι γνωρίζουμε ότι ο Γιασούο πέθανε τον Μάρτιο αυτου του χρονου κι ότι αυτός ήταν πολύ ενεργός στο χώρο και στην παραγωγή του animation για πάρα πολύ μεγάλο χρονικο διάστημα σχεδόν μέχρι και τα eighties. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί ότι ήταν ένα έργο ισοδύναμο με τις σημαντικότερες πλευρές γενικότερα του animation. Τώρα όσον αφορά το θέμα γύρω από το Tokusatsu Sidebar και την 50η επέτειο του Kamen Rider, από την πρώτη μέρα έγινε ανακοίνωση για αυτή την επέτειο, και θα υπάρχει και το 2022, και θα υπάρχει και το 2023. Θα υπάρξουν νέες σειρές τις επόμενες χρονιές. Αυτό είναι και στα σχέδιά μας αυτή τη στιγμή.
Θα ήθελα επίσης να σας ρωτήσω για αυτή την μακρά παράδοση του Sci-Fi και του Fantasy animation στην Ιαπωνία σε σχέση με το παρόν, ειδικά μέσα από την διασύνδεση με το έργο μέσα από το οποίο είχε εξερευνηθεί το είδος από προλιφικες φιγούρες του παρελθόντος όπως αυτής του Μιγιαζάκι και του Studio Ghibli κι όλα αυτά τα διαφορετικά είδη εξαιρετικών έργων. Θα ήθελα επίσης να προσθέσω ένα δεύτερο τμήμα σε αυτή την ερώτηση για το λόγο τον οποίο πιστεύετε ότι υπάρχει – ειδικά στην Ιαπωνία η επιστημονική φαντασία και το σινεμά του φανταστικού, γενικότερα – τόσο πολύ έντονα μέσα στις δουλειές πολλών κινηματογραφικών δημιουργών του animation. Τι σημαίνει πολιτιστικά για την Ιαπωνία; Τι σημαίνει για τη χώρα σας αυτή η τόσο ενδιαφέρουσα διάδραση;
Πολύ ωραία. Στο πρώτο μέρος της ερώτησής σας αρχικά θα ήθελα να προσθέσω ότι έχουμε μεγάλη παράδοση όπως το γνωρίζετε στο animation που φθάνει μεχρι τις ημέρες μας. Νομίζω ότι το σημείο που η παράδοση βρέθηκε σε ένα σταυροδρόμι και άλλαξε ήταν με τον Τακαχάτα και τον Χιγιέο Μιγιαζάκι. Ο Τακαχάτα το 1974 δημιούργησε το κλασσικό animation, «Χάιντι η βασίλισσα των Άλπεων». Αυτό είχε πάρα πολύ μεγάλη επιτυχία. Τόσο καλλιτεχνικά όσο και εμπορικά. Μέχρι τότε υπήρχαν ήδη πολλά animation τα οποία χρησιμοποιούσαν φανταστικούς κόσμους, ήταν fantasy animation, και είχαν πάρα πολλά φανταστικά στοιχεία. Με τη Χάιντι οι άνθρωποι άρχισαν να ασχολούνται πλέον ακόμη περισσότερο από ότι πριν με τη ζωή και την ιστορία πραγματικών ανθρώπων. Ιστορίες πραγματικών ανθρώπων μέσα στις αφηγήσεις του animation. Άνθρωποι οι οποίοι ήταν και δείχνανε πολύ ζωντανοί και αντιμετώπιζαν καθημερινά κανονικά προβλήματα. Νομίζω ότι από εκεί και μετά από το 1974 διανοίχθηκαν οι δρόμοι για πολλές νέες δυνατότητες. Το animation επηρεάστηκε πλέον πάρα πολύ από νέες τάσεις οι οποίες προσαρμοόζονταν στην ανάγκη να περιγραφούν και απλοί άνθρωποι και ιστορίες μέσα στις ταινίες. Το animation σήμερα έχει αυτά τα χαρακτηριστικά εδώ, πιο έντονα από ποτέ. Ετσι λοιπόν πειραματίστηκαν νεώτεροι άνθρωποι με τους τρόπους που αναφέραμε . Εγγόνια και δισέγγονα ανθρώπων όπως ο Τακαχάτα. Κι όσον αφορά τώρα για τη δεύτερη ερώτησή σας σχετικά με την Επιστημονική Φαντασία και το Φανταστικό αλλά ειδικά με την επιστημονική φαντασία. Περισσότερο από το να επιχειρούν οι δημιουργοί να παραγάγουν sci fi ιστοριες, στην πραγματικότητα στόχευαν να δημιουργήσουν αποτελέσματα τα οποία να δείχνουν το sci-fi κι άλλα πράγματα μέσα στις ανάλογες ατμόσφαιρες. Επίσης το sci-fi εδώ (και αναφερόμαστε και σε παραγωγές του παρελθόντος όπως το Yamatο ή το Robotech, ή ακόμα και ταινίες που δεν ήταν animation όπως το Star Wars) τροφοδότησε την επιστημονική φαντασία σε όλα της τα τμήματα και στο animation. Επομένως οι κινηματογραφικοίι δημιουργοί είναι στην πραγματικότητα εκείνοι οι οποίοι ακόμα και στην επιστημονική φαντασία επιλέγουν να περιγράψουν αυτά που οι κανονικοί άνθρωποι έχουν στο νου τους και μοιράζονται μεταξύ τους στις σχέσεις τους. Για αυτό και τελικά με αυτό το γνώμονα δημιουργούν science fiction. Το science fiction στην Ιαπωνία δεν είναι ακριβώς ένα είδος που έχει να κάνει με την περιγραφή άλλων κόσμων, αλλά περισσότερο με τη διεύρυνση, με την προέκταση και με την περιγραφή των συναισθημάτων που καλούνται να εκφράσουν μέσα από αυτό. Των συναισθημάτων που έχουν διαπιστώσει εκείνοι ότι υπάρχουν μέσα στους κανονικούς ανθρώπους. Φυσικά το στήσιμο είναι τελείως διαφορετικό σε μία ταινία επιστημονικής φαντασίας αλλά και μέσα στο διαφορετικό στήσιμο συνεχίζουν οι δημιουργοί να μιλούν για την έκφραση των συναισθημάτων και για τα συναισθηματικά προβλήματα των ανθρώπων στην πραγματικότητα. Στον πραγματικό κόσμο. Πάρα πολύ ενδιαφέρον νομίζω. Οπότε στην πραγματικότητα η Ιαπωνική επιστημονική φαντασία περισσότερο καταγράφει μέσα από το είδος της, αυτές τις μέρες, τα οράματα και τα συναισθήματα των κανονικών ανθρώπων. Των αληθινών ανθρώπινων όντων. Μιλά για τον πραγματικό κόσμο. Αυτή είναι η απάντησή μου.